Σημείωση:
Βαριά κομμάτια = Πύργοι και Βασίλισσα
Ελαφρά κομμάτια = Ίπποι και Αξιωματικοί
Κομμάτια = Βασιλιάς, Βασίλισσα, Πύργοι, Ίπποι και Αξιωματικοί. ΟΧΙ πιόνια.
Ματ με Βασίλισσα και Πύργο:
Στην παραπάνω θέση παίζει ο Λευκός και επιτυγχάνει ματ σε λίγες κινήσεις. Η μέθοδος είναι απλή. Το ματ θα γίνει σε τελευταία γραμμή (1η ή 8η) ή τελευταία στήλη (A ή H), επιλέγουμε μια από τις τέσσερις, έστω εδώ ότι επιλέγουμε την 8η γραμμή. Καθοδηγούμε το Βασιλιά γραμμή-γραμμή προς την 8η όπου κάνουμε το ματ.
Οι κινήσεις σημειώνονται στο διάγραμμα με πράσινο βέλος. Η κίνηση του Λευκού αποκόβει το μαύρο Βασιλιά στη μισή σκακιέρα. Ο Μαύρος προσπαθεί να κρατήσει το Βασιλιά του στο κέντρο.
Ο Λευκός απειλεί το μαύρο Βασιλιά στην 5η γραμμή με τη Βασίλισσα και ο μαύρος Βασιλιάς είναι υποχρεωμένος να οπισθοχωρήσει στην 6η γραμμή, αφού η 5η ελέγχεται από τη Βασίλισσα και η 4η από τον Πύργο του Λευκού.
Στη συνέχεια ο Λευκός παίζει τον Πύργο του στην 6η γραμμή και απειλεί το Βασιλιά του μαύρου. Ο μαύρος Βασιλιάς οπισθοχωρεί στην 7η γραμμή. Προσέξτε ότι ο Λευκός χρησιμοποιεί τα κομμάτια του εναλλάξ. Στο παραπάνω διάγραμμα ο λευκός Πύργος αποκόβει το Βασιλιά ώστε να μη μπορεί να ξεφύγει προς το κέντρο της σκακιέρας, έτσι ελευθερώνεται η Βασίλισσα και όπως φαίνεται στο επόμενο διάγραμμα, υποχρεώνει το Βασιλιά να παίξει στην 8η γραμμή.
Σ’ αυτό το διάγραμμα η Βασίλισσα αποκόβει το μαύρο Βασιλιά και ο Πύργος είναι ελεύθερος να κάνει το ματ, όπως φαίνεται στο επόμενο διάγραμμα.
Ματ με δύο πύργους:
Στη θέση του προηγούμενου διαγράμματος παίζει ο Λευκός και κάνει ματ σε λίγες κινήσεις. Αυτή τη φορά διαθέτει δύο Πύργους και η διαδικασία είναι παρόμοια με την προηγούμενη περίπτωση. Πάλι επιλέγουμε την τελευταία γραμμή ή στήλη που θα κάνουμε το ματ. Σ’ αυτό το παράδειγμα επιλέγουμε τη στήλη Α. Ήδη ο ένας Πύργος αποκόβει το Βασιλιά οπότε είναι η σειρά του άλλου Πύργου να παίξει.
Ο Βασιλιάς του Μαύρου υποχωρεί στη στήλη Β αλλά παράλληλα πλησιάζει προς τους Πύργους. Ο Λευκός χρησιμοποιεί τον ένα Πύργο για να αποκόβει το μαύρο Βασιλιά και τον άλλο για να τον σπρώξει προς τη στήλη Α.
Τώρα χρειάζεται προσοχή, ο μαύρος Βασιλιάς έχει πλησιάσει τους Πύργους και απειλεί τον Πύργο που τον αποκόβει στη στήλη Α. Αν και υπάρχει συντομότερος δρόμος για να κάνουμε ματ, είναι σημαντικό να κατανοήσετε τη μέθοδο που θα χρησιμοποιήσει ο Λευκός! Ο Λευκός θα απομακρύνει τους Πύργους του από το μαύρο Βασιλιά, έτσι ώστε αυτός να παραμείνει εγκλωβισμένος στη στήλη Α και μετά θα κάνει ματ. Μετακινούμε τον Πύργο που απειλείται.
Απομακρύνουμε και τον άλλο Πύργο. Προσοχή όμως δεν τοποθετούμε τους Πύργους στην ίδια γραμμή, για να μπορούμε στην επόμενη κίνηση να κάνουμε ματ.
Ματ με Βασίλισσα:
Δώστε προσοχή σε αυτό το ματ! Είναι το σημαντικότερο για τους αρχάριους παίκτες. Το ματ με Βασίλισσα επιτυγχάνεται σε τέσσερις φάσεις.
(1) Παίζουμε τη Βασίλισσα έτσι ώστε αν ήταν Ίππος να απειλούσε τον αντίπαλο Βασιλιά. Διατηρώντας αυτό το σχηματισμό μιμούμαστε τις κινήσεις του Βασιλιά μέχρι αυτός να φτάσει σε τελευταία γραμμή ή στήλη. Μόλις ο Βασιλιάς φτάσει σε τελευταία γραμμή ή στήλη ΣΤΑΜΑΤΑΜΕ ΝΑ ΜΙΜΟΥΜΑΣΤΕ ΤΙΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΟΥ.
(2) Παίζουμε τη Βασίλισσα στην αντίστοιχη προτελευταία γραμμή ή στήλη κλείνοντας τον αντίπαλο Βασιλιά, ΠΡΟΣΕΧΟΝΤΑΣ ΟΜΩΣ ΝΑ ΕΧΕΙ ΑΥΤΟΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΗ ΓΙΝΕΙ ΠΑΤ.
(3) Μετακινούμε το Βασιλιά μας απέναντι από τον αντίπαλο Βασιλιά.
(4) Κάνουμε ματ.
Φάση 1η: Παίζουμε τη Βασίλισσα έτσι ώστε αν ήταν Ίππος να απειλεί τον αντίπαλο Βασιλιά.
Με κόκκινο σημειώνονται τα τετράγωνα που ελέγχει η Βασίλισσα προς τη μεριά του μαύρου Βασιλιά. Η τοποθέτηση που έχουμε επιλέξει περιορίζει τις επιλογές του μαύρου Βασιλιά σε τρία τετράγωνα. Ό,τι και αν επιλέξει εμείς θα μιμηθούμε την κίνησή του με τη Βασίλισσά μας.
Ο μαύρος Βασιλιάς κινήθηκε ένα τετράγωνο προς τα αριστερά και εμείς το ίδιο!
Ο μαύρος Βασιλιάς έπαιξε σε τελευταία γραμμή ή στήλη ΤΕΛΟΣ 1ης ΦΑΣΗΣ ΔΕΝ συνεχίζουμε να μιμούμαστε τις κινήσεις του.
Φάση 2η: Παίζουμε τη Βασίλισσα στην αντίστοιχη προτελευταία γραμμή ή στήλη κλείνοντας τον αντίπαλο Βασιλιά, ΠΡΟΣΕΧΟΝΤΑΣ ΟΜΩΣ ΝΑ ΕΧΕΙ ΑΥΤΟΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΗ ΓΙΝΕΙ ΠΑΤ.
Κλείσαμε το μαύρο Βασιλιά στην 8η γραμμή, αλλά του αφήσαμε 2 τετράγωνα (σημειώνονται με πράσινο) να έχει να παίζει.
Φάση 3η: Μετακινούμε το Βασιλιά μας απέναντι από τον αντίπαλο Βασιλιά.
Όταν λέμε απέναντι εννοούμε, σ’ αυτή την περίπτωση, ένα από τα τρία τετράγωνα που σημειώνονται με κίτρινο.
Ο λευκός Βασιλιάς έφτασε σε ένα από τα τετράγωνα, απέναντι από το μαύρο Βασιλιά, οπότε η Τρίτη φάση τελείωσε.
Φάση 4η: Κάνουμε ματ!
Παίξαμε τη Βασίλισσα ακριβώς μπροστά στο μαύρο Βασιλιά και ο λευκός Βασιλιάς την υποστηρίζει. Ο μαύρος Βασιλιάς απειλείται και ο Μαύρος δεν έχει καμία κανονική κίνηση να παίξει, οπότε έγινε ματ!